Philippine Literature in Filipino

Ritwal at Dalangin ng Hamog

Adrian Pete Pregonir June 24, 2019

Habang isinisilang ang araw
Sa silangan, bubuksan ng hamog
Ang mga mata at pahihigpitin 
Ng lamig ang bisig na nalanta 
Dahil sa kahapong dumaan.
Labimpitong buntonghininga 
Ang bibitawan sa malapad
Na mga dibdib saka lamang
Sisimulan ang paghakbang
Sa kayumanggi at matabang lupa. 
Malulubog sa kapit ng putik 
Ang mga paang binaluktot
Na parang mga kawayan.
Ihahagis ang mga butil sabay hihip
At dalangin mula sa sikmurang 
Kumakalam at nangangasim.
Ubo, pawis, at hikahos sa lilim
Ng sikat ng araw ang papatnubay
Sa bawat hakbang ng ritwal
Na isasagawa sa pupunlaan.
Maraming buwan ang hihintayin.
Mga butil ng ulan ang nais
Pumatak sa kakarampot na pangarap. 
Ibubuga sa daraang hangin
Ang hininga mula sa dibdib.
Magiging tubig sa palay ang pawis 
Na malalaglag mula sa mga bisig.
Pagsapit ng ikasiyam na buwan, 
Aanihin na ang gintong lupain,
Ay, natupad nga ang paulit-paulit 
Na pagbabantay at paghihintay 
Sa inusarang hikahos ng mga dalangin.
Ay, salamat sa Poong ibinigay ang araw 
upang patnubayan ang paglalayag.

Subukan Mong Bumangon, Isang Hatinggabi, At Pagmasdan ang Nahihimbing Mong Magulang

Mark Anthony Salvador June 24, 2019

Minsan, isang hatinggabing
hindi ka binibisita ng antok,
subukan mong bumangon.
Puntahan sa tahimik na salang
nag-anyong silid-tulugan
ang iyong mga magulang.
Marahan, buksan mo ang ilaw,
payapa silang pagmasdan.
Sa simula, maiingayan ka
sa kanilang hilik
hanggang makasanayan
ng iyong mga tainga, kalaunan.
Ganito ang huni
ng mga kuliglig.
Ganito ang himig
ng gabing tahimik.
Pakinggan pang maigi.
Unti-unti mo na bang naririnig
ang kanilang mga lungkot
pangamba, pangungulila at takot
Na sa bawat araw ka nilang kapiling
ay hindi nila naisatinig.
Anak, maraming tumutumba sa kalsada,
umuwi ka nang maaga.
Malapit na kaming mawala
ng iyong ama.
Matuto ka nang tumindig
sa sarili mong mga paa.
Anak, magawa mo pa kaya kaming abut-abutan
kung humayo ka na’t
magtayo ng sariling tahanan?
Sa nakalilis, tastas
nilang salawal at mga manggas,
masdan mo ang kanilang
lumalaylay nang balat,
mga kalamnang
nagdamit sa iyo, nagpaaral.
Ilang taon pa ang kanilang itatagal?
Ilan na lang sa kanilang mga pangarap
ang tutulong ka sa pagtupad?
Masdan mo ang kanilang mukha.
Hindi. Hindi sila ganyan katanda
sa iyong gunita.
Hindi na ikaw ang iyaking bata
at hindi na sila ang matitikas
malalakas mong magulang.
Sasapit ang isang umaga,
hindi ka na makaririnig
ng kahit anong payo o sita
mula sa kanila.

Read More

Biyaya ng kutob

Liberty Notarte Balanquit June 24, 2019

Madalas sumasang-ayon
sa hinuha ng ina
ang panganib ng takipsilim
Kaya nasanay siyang sumangguni
Sa kutob at hinahayaang
Magdabog ang nalalabing tiwala
Sa kanyang dibdib
Binabagalan niya ang novena
at hinihila ang oras
sa hawak na rosaryo:

Unang Misteryo ng Galak.

Kung Paano ang Maghimay

Johann Vladimir Espiritu June 24, 2019

Tanggalin ang ulo.
Sipsipin ang malinamnam na katas
hanggang pumutla ang balat nito.
Kalasin ang maiikling paa,
ang taklob ng katawang nakakurba,
saka isunod na hilahin ang buntot.
Ilubog sa sukang may bawang at sili,
isubo ang kalamnang sumubok
sa kakayahan mong maghintay
hanggang dulo ng sabik na pagtatalop.

Ganito ang pananabik niya 
habang minamasdan ang pagbabalat mo
ng lamang-dagat na hindi niya kayang himayin. 
Lagyan mo ng ilan ang pinggan niya.
Tunghayan mo ang gutom niyang paglasap
sa pagkaing dumaan sa mga kamay mong
nangingintab sa mantika, tingnan mo
ang baso niyang may yelo na kanina lang
ay dinakot mo ng kamay at tinanggap niya
nang walang pag-aalinlangan.

Ganito kayo sa isa’t isa: siya,
na tanging sa kamay mo nagtitiwala;
ikaw, na nabubusog na sa pagdakot
at pagbabalat ng mga bagay-bagay
na hindi kahit minsan magiging sapat
upang masumpungan ang kanyang kabuuan.

kung bakit laging may patugtog sa SM

Marlon Lester June 24, 2019

kung papasok
sa anumang SM City Mall,
bago ang inaasam na lamig ng erkon,
tiyak na sasalubong muna ang patugtog.

sa loob, walang sulok na tahimik.
bawat stall ay may sariling gimik.
pana-panahon sa supermarket
ay meron pang “happy to serve!”
o bumibirit ng “through the fire” na salesclerk.
at syempre nariyan ang walang-kamatayang
paguusap-usap ng mga magkakamag-anakan,
magbabarkada, mga magnobyo’t magnobya,
mga nagbebenta at mga namimili.
walang minutong walang naririnig.

pero sa gabi,
pagkatapos ipalabas ang huling
pagkatapos ipalabas ang huling
pelikula sa cinema, habang isa-isang
kinakapkapan ng gwardya ang libo-libong
empleyado bago sila makauwi’t makapagpahinga,
habang sinasara ang mga tindahan,
habang tinatakpan ang mga paninda,
tumitigil ang mga patugtog at kanta.

doon lang mapapansin
ang laksang buntong-hininga
ng mga kontraktwal, at ang tunog
ng pagpiga sa kanilang halaga.
kung pagbubutihin, makaririnig din
ng tahimik na mga hikbi,
ng nagsasapaw-sapaw na hiyaw  –
ang naiwang diwa ng mga pinalilimot:
mga magsasakang pinalayas,
mga iskwater na dinemolis,
mga maninindang binangkrap,
sa dating sakahan, sa dating komunidad,
sa ngayo’y monopolyong tindahan
ng bilyonaryong ‘di nakapagtataka’y
bingi