1
Inig maghinay-hinay na’g katunaw ang niyebe sa bukid, magsugod ang panahon sa tigpamulak sa Japan. Manggawas ang bulak sa ume (plum), fuji (wisteria), ug sakura (cherry) sa mga punuan; apan katong ignorante pa ko, kay lagi just now, sakura akong panan-aw kanilang tanan. Usa ka hapon nga ga bug-at sa kamingaw akong dughan, nagpauban akong anak sa playground, ug gipapiyong ko niya didto. Gikuha niya akong kamot, gituyok ko’g kaduha, gipalikang ug kapila—dayon ni singgit siya’g “Surprise!” Pag abri nako sa akong mga mata, aduna mi atubangan sa usa ka kahoy nga hastang gwapaha: napuno’g bulak nga rosas ang mga sanga, gasagol sa iyang mga dahon ang berde ug murag tabonon nga pula-pula. Niluha’g kalit akong mga mata; naglisod ko’g ginhawa.
Namulak ang maanyag nga sakura
Sa koen, gakalat ang mga banha nga turista
Sa among karaang apato, nanggawas napud ang mga kuratsa.
2
Lingug-ngog sa dalunggan ang krik-kriiiik sa mga gangis o cicada inig tag-init. Nanulong mi sa mga bata sa usa ka matsuri. Naay gabaligya ug yakisoba (pansit), yakitori (barbecue), ug kakigori (ice ra gud, kinagod, gisiritan ug arnibal nga gitimplaha’g strawberry ug limon). Gipilahan namo ang kakigori; gatulo na ang among singot ug nagsugod na’g pamaol ang among mga bagtak ug tiil. Naay nanayaw nga mga gagmay’ng bata nga Hapon. Gasuot sila’g kimono, pero bag-o ang kanta nga ilang gisabayan. Ka-kawaii, ka-alegre! Kasayawon mi’g apil kay makadani.
Ka lunhaw sa mga dahon sa sanga
Diin gibilin ang panit nga tinubuan sa cicada!
Dungog nako ang kasikas—akong mga anak gadagan, gauna.
3
Kaniadtong 1876, gisugdan sa mag-igsuong Morimura ang paggama ug pagbaligya sa mga tasa, plato, ug takuri sa mga taga-Europa. Ilang kompanya ang gi-ila karon nga Noritake. Gatindog pa ang ilang karaang pabrika, apan gipalibutan na kani karon ug usa ka garden nga puno’g mag-uyab nga ga picture-picture, pipila ka sosyal nga mga café, ug usa ka department store. Giduol nako ang mga haligi nga ladrilyo sa pabrika, giabog na ug nilagom sa kakaraan. Damgo nako sauna nga makadawat ug tatak Noritake sa akong kasal. Gidamgo nako ang kahamis sa porselana, ang kasidlak sa pintal nga pilak ug bulawan. Kutob ra sa damgo, wala kini nahitabo.
Nangalayo ang momiji sa Noritake Garden
Gitugnaw ang tiil sa mga gaijin nga giparisan ang jogger ug sanilas
Lami ang kainit sa akong gihigop nga tsa.
4
Basta mangeskwela ang akong mga ig-agaw nga laki, kantiyawan sila sa mga tigulang, labi na’g tuskig pa ilang mga polo ug bag-ong tahal sa barbero ang ilang mga ulo. Abi ninyo sayon/ Sundalo ni Quezon/ Karsonis putol/ Butones bagol… Naabtan sa katigulangan ang panahon sa giyera, pero mga bata pa sila adtong panahona: gasuot ug purol, galakag sa dalan, mga mubo’g silong nga nagbaklay paingon sa eskwelahan. Gi tudluan sila sa mga sensei ug Nihon-go: Pinulungan sa mga Nihon (Nipon). Dili sila tighisgot bahin sa giyera. Puro “kaniadtong Peace Time” ang ilang ganahan iistorya.
Ningsidlak ang pulang adlaw, ang hinomaru, lingin
Sama sa singko nga gisuhol sa mga karaang sundalo ni Quezon
Bugnaw na ang panahon, gugma sa kasingkasing nga limtanon.
Leave a Reply