Ang Balbal sa Malingin

You can never tell a book by its cover.

— Fuller & Rolfe, 1946

DIRIYOT NAKONG MABUHIAN ang pisi sa atabay. Nagkaguliyang ang tibuok Malingin. Miamag sa tubig ang kahayag sa buwan ug ang dakong kayo. Midayag sa akong atubangan ang payag ni Noy Edgar nga nagdilaab.

Si Noy Edgar, mikalit lang og butho sa among sityo usa niana ka adlaw. Walay nahisayod sa iyang kagikan. Bisan sa iyang apilyedo. Siya ang sagad nakong masugo-sugo sa akong gamayng kamaisan. Ingon man nga siya ang tigbantay sa akong kamalig nga nahimutang tunga-tunga sa uma. Ang maong payag gihimo na sab nga puloy-anan sa tiguwang.  Apan, sukad-masukad nga naabot si Noy Edgar sa Malingin, sunod-sunod sab ang nahitabong pagbalbal sa mga hayop. Ma baboy man kun ma baka; ma manok man kun ma itik; ma iro man kun ma iring. Tanan naay pinaakan sa usa ka mangtas nga mananap. Hangtod sa usa ka dakong balita ang mihatag og hubag-hubag sa Malingin. Sa dihang ang kamanghorang anak ni Nang Santa ang nabiktima. Naabtan na lang usa ka buntag  sa dalan:

Nagusbat ang sapot. 

Nabulit sa mga kinambrasan. 

Ang tinai nahabwa sa tiyan.

Tungod sa panghitabo, magronda magabii ang mga tanod. Apan, usa niana ka higayon, nasangit sa ilang panan-aw si Noy Edgar. Nagkamuritsing kini sa dugo. Samtang nagkagiwatay ang mga karne sa usa ka hayop sa iyang tiilan. Sa dihang gibugaw sa mga tanod, misutoy og dagan ang tiguwang. Latas sa kamaisan.

NAHIPUGWAT KO SA AKONG PAGKATULOG anang gabhiona. Misugat ang pamilyar nga bayhon sa akong duha ka mga mata. Oo, si Noy Edgar! Nabulit siya sa singot ug dugo. Naghangos. Bitbit niya ang ulo sa akong iro, nga sa akong kasayoran, dugay na kining nahimong irong buang. Samtang nagpuyos ang tiguwang sa kangulngol sa mga kinambrasan ug pinaakan sa mananap. 

Minunot sa amakan nakong bungbong ang dan-ag sa mga nangagdilaab nga mga banuot samtang namidpid mi pagawas ni Noy Edgar sa akong balay. Dali ming misuot-suot sa bagang mga kugon palayo sa bul-og sa mga tawo. Hangtod sa naabot mi sa usa ka atabay. Mianihag sa tunga-tunga sa kamaisan ang hinanaling pagsilaob sa kamalig. Samtang hanoy nga mipadailos si Noy Edgar sa pisi pailawom sa atabay. Samtang giiwagan siya sa hiniusang kahayag sa kayo ug buwan.