Doktor Wakwak

Mga Karakter:

NENE, 30 anyos, mabdos, may upat ka anak

BIYAY, 28 anyos kinabataan sa grupo, gusto magdoktor,    nawadan sa sakto pangisip

ROSING, 30 anyos, singer

TONYO, 29 anyos, bayot,fashion designer

BONJING, 30 anyos,seaman

TONY, 13 anyos, anak ni Nene

IYA, 11 anyos, anak ni Nene

BONY, 8 anyos, anak ni Nene 

ROSE, 5 anyos anak ni Nene

Lugar: Baybayon sa Isla sa Bantayan 

Oras: Alas kwatro sa Hapon

(Inig saka muhayag ang entablado, makita ang puting baybayon og mga lubi, anaay mga buwaran sa isda nga nakalinya, adunay mga bata na alegre nagduwa sa baybayon nga nagporma og lingin naggunitay sa ilang kamot. Madungog ang ilang katawa.)

MGA BATA

Doktor Wakwak Doktor Wakwak tabangi kami, naglisud-lisod na kami..

(mitikang ug milusot ang usa kabata na 

bisan naglisod na wala gayud buhii ang 

iyang kagrupo na nagngilit na pud na

 murag mabali na ang bukog sa pagkabaliko 

sa kamot, nihunog sila sa dihang miduol 

na si Tony na ganina nagtalikod 

gitabunan ang mata)

MGA BATA

(Cont’d.)

Doktor Wakwak tabangi kami, naglisud-lisod na kami..

TONY

Hmmmm, kalisud ba ani oy, mayo gyud ninyo pagkagubot. (naglingulingo) unsaon mo nako pagsulbad ba? Sige ikaw Baby Rose lusot ka diri kay Bony. Og ikaw Bony lakangi si Iya.

IYA

Agay agay (nagngilit ang nawong), hinay basi ko mapiang. Unsa man ka na Doktor oy, manong Tony musamot man amo sakit sa imo..gilibog naman mi  nimo mayo.

TONY

Kamo ray naglisud-lisod sa inyo kaugalingon, gisimple ra unta ninyo para madali, inyo man gyud gigubot mayo, unsaon paghusay ani ron..Sige tuyok Iya..

IYA

Agay agay, Mama Nene (nisinggit nilingi sa mama).. tabangi kami!

(Gitawag ang ila mama nga didto sa buwaran og isda namukyas og buwad)

IYA

(Cont’d.)

 di makasulbad amon Doktor Wakwak, mangapiang nya mi ron.

(nipahiyom, gibutang ang gibitbit na nigo 

na may sulod na buwad na isda)

NENE

Haay sus kaning mga bataa,(mipahiyom) duwa ra na oy, ayaw kayo tinud-a, i-enjoy na ninyo mentras bata pa mo.. Ayoha na Doktor Wakwak! (nagkatawa)

TONY

Tabangi ko ma (nagpangalot sa ulo) unsaon sulbad ma..kaw man mayo kaayo ani na duwa.

(Mipalapit ilahang mama nga nagdala og nigo)

NENE

Sige, Si Baby Rose palusota kay Bony, og palisoa atubang diri si Rose sabin lusot kay Bony,Oops hinaya basi mabali ang bukton..Kana.Very Good!

  (gituman ni Tony ang mando sa Mama ug 

natarong ang ilang gubot, naporma sila og balik)

MGA BATA

Yeheeeey!

(Lipay na nidagan sila gakos kay iya mama sabay 

halok sa tiyan sa ila mama na mabdos 

ug nagdungan lingkod sa baybay atubangan sa 

ila mama nga naglingkod sa putol na lubi,

 naghapil sa buwad sa nigo)

IYA

Maayoha gyud nimo magDoktor Wakwak Ma oy…(mahiyumon)

NENE

Sa mga bata pa mi, mas haud ang akong mga higala muduwa og Doktor Wakwak..

IYA

Sige Mama Nene estoryahi na pud mi parte sa imoha mga suod na higala…

NENE 

Ang akong mga higala na sila si..

IYA

Si Biyay ang pinakaanad musulbod sa gubot, nangandoy sya magdoktor gyud..Pareha kami.

BONY

Si Bonjing ang pinakabrayt og kugihan. Daw ako.

                                               (nangatawa ang tanan)

TONY

Ug si Tonyang ang masakpan dayon kay gilkanon kayo. Da bayotiful bestfriend ni Mama  Nene..Dili kami pareha kay di ko bayot.

(nisamot kadako ang agik-ik sa mga bata)

ROSE

Si Rosing ang anad mukanta..pareha sa akoa.

MGA BATA

Sample sample sample

ROSE

(mikanta)

Si Felimon si Felimon namasul sa kadagatan, nakakuha nakakuha og isdang basakan..

(nagatawa ang mga igsuon, nauwaw si Rose mibalhin pasabak sa iya mama)

ROSE

Dili na lang ko pareha kay Rosing kay Mama Nene na lang ko pareha, ako magtuman pangandoy nimo Ma, magteacher ko.

NENE

Wow my little teacher, mmm (mikiss sa anak) bahog bulad. (nangatawa)Kaanad gyud ninyo nak oy, memorize na kayo ninyo ang akong mga higala. Kug mabalik pa lang ang pagkabata, pagkalingaw naman gyud namo magduwa og Doktor Wakwak og mag-estorya sa amoang mga pangandoy dinhi sa baybayon.

TONY

Natuman ba ang mga pangandoy sa imong hgala ma?

NENE

Wala ko kahibalo. Sayo kaayomi gibuwag sa kapalaran. Dugay na nga panahon na wala kami magkita..Kataposan namo kita kadtong

Si Bondjing nanamilit kay muadto mukuyog sa iya tiyo sa Palawan sa panagat. Si Rosing muadto sa Maynila kay mag-audition pagkasinger. Si Tonyang milayas kay gibunog sa iya Papa kay nasakpan na bayot siya. Og si Biyay..ang makaloloy na Biyay bata pa kayo gidalana sa Bacolod nagpamaid.

(nagpamahid sa luha si Nene)

IYA

Love gyud kayo nimo imo mga higala Mama Nene, wa gyud gihapon ka kalimot nila. Ayaw na hilak Ma, ato na lang kantahon inyo paborito ninyong kanta mga maghigala.

(mukanta ang mga bata apil ila Mama)

Ginoo, Ginoo tabangi kami, 

pangandoy makab ot, 

amigo-amiga hangtud sa hangtod. 

Amigo amiga kita..

walay makabuwag..

walay makababag.

Walay makabungkag

Himuon ang tanan..

pangandoy matuman,

giyahan sa Kahitas an.

Tarararara  Tarararara

Tarara rara..

(Akyson sa  sayaw pareha sa Dr Wakwak dungan sa kanta, magporma lingin, gunitay kamot,maglusotlusot, si Iya ang magtabang sa ilaha na Doktor Wakwak, husayon sila og maporm og balik og magdinaganay magginukdanay. Mapahiyumon na magsudong ila mama)                     

NENE

Mga anak lihok na kamo, tabangi ninyo to pagbukyas ang buwad kay niaksyon na taob ..

TONY

Oo Ma

(nanagan ang mga bata padung sa pukyaranan sa buwad. Kalit may mipalapit na duha ka tawo kay Nene nga nagduko naghapil sa buwad s nigo)

TONYANG

Ayoooh, pwede palit buwad pareha kabeautiful sa akoa?

NENE

Yes mam, Oo puro man gwapa amo buwad pareha nimo, unsa man nga klase sa buwad imo Ms. Beautiful?

TONYANG

Kanang buwad na uga… he he Ka Nene ooy.. wala na ka kaila sa imohang pinakagwapa na amigaaang   bayoootifool..

NENE

  Bayotiful , bayoti, bayooot! Hay sus Tonyo este Tonyang ikaw na na?

(nikalit og tindog gibuhian ang nigo, naginaksanay ang duha)

TONYANG

Yes na yes! I am Tonyang de Bayootifool, famous fashion designer in the City.(mukiaykiay)

NENE

Wow kagwapa na nimo yang daw babaye na gyud ka ug sure ko datu na gyud ka oh kadaghan nimo alahas, ug ka fashionista. Congrats natuman jud imo pangandoy na fashion designer.  Ug may kaupod pa gyud na gwapo.. imo ni uyab?

BONJING

Hello Ne, wa na ka kaila sa ako? Si Bonjing ni.

NENE

Ayy hala ka Bonjing ikaw gayan ni? Wana man gyud koy balita sa imo sukad nikadto kay Palawan ug niapas imo pamilya lat didto? Kumusta naman ka? Daw kwartahan na abi kita ron og pamorma oh..

BONJING

Kalooy sa Ginoo Ne, natuman gyud ang akon pangandoy na mahimong Seaman. Nakaloy an nakapasar sa Placement exam, nagworking student ug nagmalampuson gyud tawon…

NENE

Hala kanindot nimo jing, basta mga buotan tabangan gyud sa Ginoo.. 

(Nilingi sa naglakaw na babaye padulong sa ilaha)

Cont’d.

Kaning gwapa nagpasingari kinsa man ni oyy, daw artista man ni.. Ayy hala si ka Rosing ni?

TONYANG

Yes si Rose de Rial ang sikat na singer known as the Innocent Voice

ROSING

Hello, Kumusta Ne?

(nidagan sugat si Nene kang Rosing)

TONYANG

Hooy paghinay ka Nene ang bata imo gimabdos basi mahulog)

NENE

Hala Rosing (dayon gakos) natinuod gyud na may amiga ko na artista. Salamat sa Ginoo natuman gyud inyo mga pangandoy..fashion designer, seaman og singer..Congrats sa inyo. Sa tinuod lang lipay kayo ko para sa inyo. Sorry if wa natuman akon pangandoy mahimo na maestra.. sayo man ko namiga.

(nagginaksanay) 

TONYANG

Kami ang magsorry Ne, amon ka gibyaan diri na usa, sa imo kamingaw sa amoa sayo hinuon ka nag uyab-uyab.

NENE

Wala kamoy sala, akon ni choice, ako man nagpili sini na klase sa kinabuhi so akon ni atubangon.

BONJING

Sa akon tanaw ni dili man ka failure, tinuod wala ka nahuman pag eskwela sa pagkamaestra pero malipayon man ka sa imo pamilya og nahimo kang maestra sa imo mga anak na nagtudlo og maayong pamatasan. 

ROSING

Balita nakon buotan man imo bana ug kugihan, hasta imo mga anak.

TONYANG

Mayo gani ka Ne may mga anak, ako bisan pikason paning akon byat (itudlo ang iyang atubangan) ug ipukyad di gyud mumabdos, sakto gyud si Anhing Tata Pedring. Bisan unsaon ang bayot lalaki gyud gihapon. Lalaki! Lalaki! Lalakwee oka!

(Mangatawa ang tanan)

NENE

Sakto kamo dili kabayran sang bisan nano na salapi ang kalipay na gihatag sang akong mga anak.

(milingi kang Rosing)

Naunsa ka Rosing naghilak ka man? 

(Migunit sa abaga ni Rosing si Nene)

TONYANG

Naghilak ka ba kay tinuod ang tsismis na di ka kaanak?

BONJING

Hooy bisan anhon tsismosa gyud gyapon ka bayootiffol ooy.. hinaya na imo baba.

TONYANG

Sorry, pero murag kulang ta, asa naman diay si Biyay karon?

(Nagdinagan ang mga bata padulong nila murag nangalisang)

TONY

Mama Nene, Mama Nene!

  (naghangus)

NENE

Hoy naunsa mo?

TONY

Ma may babaye didto sa lubi gusto muambak maghikog daw sya.

NENE

Kinsa na babaye?

IYA

Adtong babayeng buang ba ma na imo amiga..

NENE

Hala si Biyay, Diyos ko, dali aton pugngan si Biyay na di muambak!

(nagdinyagan kini og nisunod ang mga kauban padulong sa lubi, makita si Biyay, nagkatkat sa tumoy   sa lubi)

TONYANG

Kay naunsa man diay si Biyay? Kinsay babaeng buang?

(Giduol nila ang lubi diin didto si Biyay, nagkagidlay ang sinini, kalkag ang buhok)

NENE

Yay,(nagsyagit naghangad sa lubi) ayaw intawon pag ambak! Ali naog na diri.

ROSING

Hoy pagtawag kamoy barangay tanod! 

(gisugo ang mga bata)

ROSING

(Cont’d.)

Bonjing sakaa ninyo ang lubi. Pugngi si Biyay.(gitudlo ang lubi)

(Daling mipilo sa iya karsones og miaksyon og saka sa lubi si Bonjing)

TONYANG

(naghangadhangad sa lubi)

Si Biyay na?

NENE

Oo, (hinay ang tingog)nalisuan sa pangisip si Biyay bunga sang pang abuso sa iya amo didto sa Bacolod.

TONYANG

Hala kaluoy intawon, (musyagit) Yay kami ni imo mga amiga..kumpleto na kita ania si Bondjing, Rosing ug ako si Tonyang da bayootiful..

BIYAY

(mutotok sa ilaha)

Wala nay bili akon kinabuhi, Di na nako kaya, gibudlay nako.

BONJING

Yay ayaw tawon pag ambak yay, daghan pay nagpangga kanimo.(nagsugod na og saka)

BIYAY

Walay nagpangga sa akoa, wala nay mahigugma sa akoa kay hugaw na ko.. hu hu

BONJING

Yay dili na nimo tinuyoan, bisan kami yay mga hugaw pud kami, way limpyo diri sa atoa.

(nag-anam duo log saka sa lubi kay Biyay)

TONYANG

Sakto si Bonjing yay, kay kun hugawan lang atoang estoryahan, akoy pinakahugaw diri, naa koy sakit tungod sa akon pagkahilig ug lalaki na basi inyo ko ikaulaw if makahibalo kamo pero di ko mugive up, padayon lang gyud gihapon sa pagkinabuhi.

BONJING

Dili lang ikaw Yay or Tonyang ang hugaw, bisan ako, sa akon kabuotan naa pud koy mga sala nga nahimo nga dili makalipay sa Ginoo pero gibasulan nadto nakon ug naninguha ko na mubangon. Tonyang dili ka namo ikaulaw if unsa man imo sakit. Magsuprtaray kta og magtinabangay.

(duol na sya kay Biyay)

ROSING

Ako pud Yay, grabe na pagsuway ang akon naagian sa Manila, kasuway ko anang giabusaran sa talent manager, mga bisyo ug hasta pagpakuha sa kon gimabdos kay mao ang gusto nila para di maguba ang akong career sa una. Sakit sakit ang kabayaran sa kon kalampusan kay nadaut akon matres ug di na kaanak pa. Pero wako nigive up Yay.. Padayon ko sa pagpakabuhi kay daghan rason para mabuhi.

NENE

Nia pay mga amiga ug amigo na nagpakabana, magtinabangay kita. 

ROSING

Tabangan ka namo patambal yay. 

BONJING

Og naay Ginoo salig lang kita… kadumdom kamo sa atoang kanta                      

(Dungan kanta)

TANAN

Ginoo, Ginoo tabangi kami, pangandoy makab ot, amigo-amiga hangtud sa hangtod. 

 (magkanta sila, maglusotlusot pareha sa Doktor Wakwak)

Amigo amiga kita..

walay makabuwag..

walay makababag.

Walay makabungkag

Himuon ang tanan..

pangandoy matuman,

giyahan sa Kahitas an.

Tarararara  Tarararara

Tarara rara..

NENE

Dali na Biyay! 

(Magdungan amg managhigala og                              tawag kay Biyay.)

Biyay, biyay tabangi kami, naglisud-lisod na kami.

(Og hinay ninaog si Biyay sa lubi na gisuportaran gunit ni Bonjing, mipalapit og gitarong sila  og husay ni Biyay, nagpasiaw si Tonyang na gilokan siya, mangatawa sila,nabalik  sa sakto na porma ug naggakos sila ug padayon pagkanta.)

Amigo amiga kita..

walay makabuwag..

walay makababag.

Walay makabungkag

(MOPAWONG ANG MGA SUGA)

Kataposan.

This literary piece is part of Katitikan Issue 3: (Re) Imaginations.